No worries. Water drinken en doorademen.

Het was de afgelopen weken weer genieten geblazen. Links Nederland, dat zichzelf altijd nét een tikkeltje te serieus neemt, kon de inauguratie van Donald Trump maar moeilijk verteren. De teneur was helder: het worden vier barre jaren, de democratie ligt op sterven en de wereld stevent af op de afgrond. Aan de talkshowtafels zag ik veel moeilijk kijkende, bezorgde gezichten. En via diezelfde talkshowtafels of via social media zag ik een aantal pareltjes van reacties van de, in een toch zeer bijzondere bubbel levende, zweverig bekend Nederland. En jawel, daar was ze weer. Onvermijdelijk en daarom niet onverwacht: Claudia de Breij. Als er iets gebeurt dat niet hoort volgens progressieve kringen, duurt het namelijk nooit lang voordat zij zich geroepen voelt om haar mening met een soort belerend toontje te ventileren. Deze keer was de verkiezing van Trump volgens haar een "zwarte dag". Maar niet alleen op social media is de Breij dan te horen, ze verschijnt dan ook steevast met een zwaar aangeslagen gezicht bij BNNVARA om de ingestudeerde vragen van Sophie Hilbrand te beantwoorden. En dan wordt het serieus leuk. Twee mensen die verder van het échte leven afstaan dan de gemiddelde expat in Bali, praten over iets waar ze helemaal niet blij mee zijn. Het is gratis cabaret en ironisch genoeg het enige moment waarop Claudia de Breij écht grappig is.

Het absolute hoogtepunt kwam deze keer van Joshua Nolet, de zanger van Chef’ Special. Muzikaal geweldig, heerlijke nummers, daar geen kwaad woord over. Maar zodra iets het nieuws haalt waar hij het niet mee eens is, dan weet je: dit wordt genieten. En ja hoor, zo ook op 6 november 2024, de dag nadat Trump werd gekozen, was het raak. "No worries, het is oké om vandaag verdrietig te zijn," schreef hij in die wonderlijke mix van Nederlands en Engels waar velen tegenwoordig een patent op lijken te hebben. En alsof hij een groep hyperventilerende yogaliefhebbers moest kalmeren, riep Nolet zijn volgers vervolgens op om vooral water te blijven drinken, naar buiten te gaan, te blijven bewegen en te blijven ademen. Een goed bedoeld advies dat eerder uit de mond van een diëtist of mindfulnesscoach had kunnen komen dan als reactie op een verkiezing in Amerika. Maar ja, in de bubbel van dit soort types is Trump blijkbaar niet zomaar een politicus, maar een natuurramp waar je je doorheen moet zien te mediteren.

Het zijn reacties die sterk lijken op die van de leider van GroenLinks/PvdA Frans Timmermans na de verkiezingsuitslag in ons eigen land in november 2023. Timmermans riep toen op om ‘elkaar stevig vast te houden’. Alsof het land collectief in een rouwproces moest. Hij kon niet begrijpen dat dit allemaal gebeurde. Zijn achterban ging vervolgens, de avond nadat bleek dat de PVV de grootste partij van ons land was geworden, de straat op om te demonstreren tegen een democratisch verlopen verkiezing. Mijn brein liep voor eventjes vast. Want hoe werkt dat precies? Respecteren deze mensen de democratie alleen als het ze uitkomt? Ze gebruiken het demonstratierecht, een groot goed van de democratie, om te protesteren tegen diezelfde democratie. Dat rijmt niet. Of juist wel? Een innerlijke strijd.

Enfin, het is inderdaad ongelooflijk en ook verontrustend dat populisten op dit moment overal ter wereld de macht krijgen. Gelukkig zijn wij een coalitie land en worden de populisten van de PVV of de onwetenden van de BBB nog een beetje gestuurd door de redelijke coalitiegenoten van de NSC of door de wat meer ervaren politici van de VVD. Ondertussen blijft Frans Timmermans zich afvragen hoe het allemaal zover heeft kunnen komen. De voormalig kiezers van zijn PvdA lopen al jaren massaal over naar Geert Wilders. Als je het goed beschouwt is dat een raar fenomeen, want wie het economisch partijprogramma van GroenLinks/PvdA leest zou als voormalig PvdA stemmer op die partij moeten blijven stemmen. Het zijn echter vooral de andere punten waardoor de kiezers massaal van de arbeiderspartij overstappen naar populisten die maar wat roepen. Wilders, een geweldig politicus, maar vaak zijn zijn ideeën onhaalbaar. Zijn toon en feilloos gekozen woorden klinken wel lekker en het is precies wat de gemiddelde bevolking wil horen.

Te lang hebben, de van oorsprong, gevestigde partijen op links en ook op rechts (VVD) de kop in het zand gestoken. De échte problemen waar een groot gedeelte van Nederland mee zit zijn nooit serieus genomen. Het is pijnlijk en ook niet goed voor de staat van ons land dat de traditionele partijen zo ver van de échte wereld af lijken te staan. Maar wat wil je ook. Types als Klaver en Jetten hebben vrijwel hun hele carrière in de politiek doorgebracht. Nooit een loonstrookje van een écht bedrijf in handen gehad. Nooit een bedrijf geleid. Altijd politiek. Nachtenlang vergaderen zonder uitkomst. Terwijl de gemiddelde Nederlander gewoon om zes uur opstaat, zijn zij nog druk bezig met het opstellen van een motie over het gender neutraal taalgebruik voor verkeersborden. Het is dan ook niet zo gek dat ze niet weten wat er écht speelt in de maatschappij en de taal van het volk niet spreken.

De geinige bubbel van Nolet en de Breij blijft vermakelijk, dus lang leve social media. Maar op politiek niveau is er naar mijn mening wél echt iets aan de hand. Zolang de traditionele partijen zich in eerste instantie vooral druk blijven maken over hetgeen juist totaal níét leeft bij de gewone man en vrouw, vrees ik dat de demagogen in ons land alleen maar aan macht winnen. Niet omdat ze de beste oplossingen hebben, maar omdat ze wél snappen waar de pijn zit en dit benoemen. Het is tijd voor actie. Tijd voor realiteitszin in de politiek. Want de geschiedenis leert ons: wie de onvrede te lang negeert, krijgt de populistische leiders die daar misbruik van maken. En populisten aan de macht, dat is zelden een goed idee.

Michael Parsser, 29 januari 2025.